De Maasstraat in 1916.

Mijn (waarschijnlijk) de laatste aanwinst van 2014 is een juweeltje, een militair gelopen kaart van de Maasstraat uit 1916. Op deze kaart is de tramrails goed te zien en ook me hoe smal de Maasstraat moet zijn geweest als de tram door het dorp liep. Ongelukken waren niet te vermijden.

 

Op 19 september 1919 schrijft de directeur van het MaasBuurtSpoor:

“Heden is te Arcen door trein 7 een achtjarig meisje, genaamd Goosje Timmermans, aangereden.

Het ongeval moet zich als volgt hebben toegedragen: juist toen de trein de kom van het dorp passeerde kwam het meisje uit eene woning, gelegen aan de westzijde van het spoor. Het werd door den trein gegrepen en een eindweegs medegesleept. Door eene vrouw, die het kind op den weg zag liggen werd het opgenomen en vervolgens per automobiel naar het ziekenhuis te Well vervoerd, alwaar het hedenmiddag aan de bekomen verwondingen overleed.

Het personeel van den trein, conducteur J. Hendriks en machinist Fr. Schoones, heeft niets van het ongeval bespeurd.

Dr Kroll uit Well verleende de eerste geneeskundige hulp.”

 

Trein 7 was op weg naar Gennep. Waarschijnlijk is het meisje uit een van de huizen aan de linkerkant waar de tram rakelings langs reed, gekomen, terwijl de machinst rechts stond. Hij heeft de aanrijding zelfs niet opgemerkt. In 1929 wordt de maximumsnelheid in het dorp teruggebracht tot 10 km/h. 



 

Terugkijkend was 2014 een fantastisch verzameljaar. Ik ben benieuwd wat 2015 gaat brengen. Wat zal de eerste kaart van het nieuwe jaar zijn???

Een stroom van watersnoodkaarten.

Sinds ik zelf met mijn laarzen in de klei zandzakken heb lopen slepen in de jaren '90 van de vorige eeuw word ik gefascineerd door de watersnood van 1926. Dit komt natuurlijk ook door het feit dat er kaarten van zijn en dat het bijna onmogelijk is om die boven water te krijgen. Na bijna 8 jaar verzamelen had ik er maar 3. Hoe cool is het dan om er in één klap 8 bij te krijgen.

 

Vanuit de kerktoren, gezicht op de Kerkstraat en de Koestraat.

Gezicht op de Wal.

 
Gezicht op de Kerkstraat.

 

Vanuit de kerktoren, gezicht op de Trip en de Boerenweg.

 
Vee werd naar de kerkheuvel gebracht.

Het Kerkhof met rechts de kapelanie en op de achtergrond de school.

Café-restaurant-pension-tramhalte Peuten in Arcen

Nu kennen we het als het huis van Dinnissen, in mijn tijd was het café de Mallemolen en maakten we er vooral met de Boetegeweste graag de boel onveilig.

Tijdens en voor de tweede wereldoorlog was het café tevens een tramhalte. Er lag ook een wissel om ervoor te zorgen dat de tram brouwerij de Vriendenkring kon bereiken.

    

Arcen ( en Velden ) in 1866.

Tussen 1865 en 1868 heeft Jacob Kuyper, Nederlands belangrijkste kartograaf uit de 19e eeuw, bijna elke gemeente van Nederland in kaart gebracht.
Deze 1200 gemeentekaarten werden uitgegeven in de bekende Gemeente Atlas door Hugo Suringar te Leeuwarden. Van elke provincie is er een atlas met de mooie kaft zoals hier beneden is afgebeeld.

De hoge mate van detail en grote schaal maken van deze kaartjes een geliefd historisch object en de kaarten worden veel verzameld. Wat een geluk voor mij dat ik een originele versie van de kaart van de gemeente Arcen en Velden ergens voor een appel en een ei op de kop heb kunnen tikken. De kaart schijnt te stammen uit het jaar 1866.

 

 

 

Aan 't veer naar Broekhuizen.

Tegenwoordig is het er een drukte van jewelste met terrasjes, een pannenkoekenhuis en bakken vol met fietsers die lekker het veerpont willen gebruiken om de Maas over te steken.

Zo'n 110 jaar geleden, op 10 augustus 1904 zag het er een stuk rustiger uit.

 

 

Aan de overkant lag het veerhuis/café van J. van Daalwyk. Op een kaart uit 1905 is dit wat duidelijker te zien.

 

Laeve de schutterij....

Zojuist heb ik van een knaapje aan de deur "Ein dueske poaseier" gekocht. Ik moet toegeven dat ik even vol verbazing heb gekeken toen ik me realiseerde dat ik door iemand van ons trotse gilde werd aangesproken in het Venloos.
Met heel veel moeite heb ik mijn chauvinistische preek in kunnen slikken en netjes 'iën döske poseier" afgerekend.
Onderstaand plaatje komt uit 1937, uit de tijd dat er door de Ârcese Jonggesellen nog Ârces werd gesproken.

De voetbalclub in november 1930.

Een artikeltje uit het weekblad 'Ons Zuiden'.

28 januari 1926

Op die datum schrijft Handrie Berghs, eigenaar van café Berghs op de Schans, een verlate nieuwjaarskaart aan familie in Rotterdam. Hij verontschuldigt zich voor het feit dat de kaart zo laat is. Ze hebben geen tijd gehad om kaarten te schrijven omdat ze last hebben gehad van hoog water. Maar liefst 8 dagen hebben ze boven moeten wonen terwijl er beneden in het café maar liefst 120 cm water stond.
Om het een en ander te verduidelijken stuurt hij een foto die van zijn café genomen is toen het water al aan het zakken was.
De troep die tegen de Schanstoren aan ligt is, volgens Berghs, een door de Maas aangespoelde keet.

 

Opvallend bij deze watersnoodkaarten is de uitstekende kwaliteit. Wanneer je ze vergelijkt met andere kaarten uit de jaren twintig, dan hebben ze veel meer pixels waardoor ze gemakkelijk uit te vergroten zijn:

 



Arcens' kerk in oorlogstijd.

De schilder A. Peters gaf in 1948 een serie ansichtkaarten uit. Een daarvan staat hieronder: Arcens' kerk in oorlogstijd.

 

Wat weinig mensen toen wisten is het feit dat onder de tegelvloer van de toren twee van de vier kerkklokken verborgen lagen. In de laatste fase van de oorlog werden veel klokken door de Duitsers gevorderd om te dienen als grondstof voor de oorlogsindustrie. Begin oktober 1944 besloten Joos Reivers ( mijn opa ), Bér Reivers ( zijn broer ), Piet Reutelingsperger en Antoon Lenssen de laatste klok die nog in de toren hing te redden: de zware St. Paulusklok uit 1681. Onder aan de toren werd eerst de tegelvloer verwijderd en daarna een diep gat gegraven. Met touwen en katrollen werd de klok voorzichtig naar beneden getakeld. Als eerste werd het al eerder verborgen kleine Sint Antoniusklokje in het gat verstopt. Daarna werd de grote Paulusklok daar overheen gestulpt. Vervolgens werd het gat dichtgemaakt en werden de tegels weer netjes teruggelegd!

Op de onderstaande foto is te zien hoe de twee andere klokken in oktober 1942 werden afgevoerd. Wonder boven wonder is de Onze Lieve vrouweklok in een schip terecht gekomen dat in de oorlog is gezonken. Hierdoor is het kleinste klokje uit 1681 uiteindelijk na de oorlog ook weer in Arcen terug gekomen.

Mariannhill.

Op 1 januari 1911 werd het landgoed "Klein Vink" eigendom van de paters van Mariannhill.

Vanuit een winters Walbeck (waar een telegraafkantoor lag) telegrafeerde een in een Afrikaanse mantel geklede pater Notker huiverend aan zijn medebroeders: "Vink gekocht". De medebroeders van Mariannhill, die zich dagelijks bij 40 graden het zweet van het voorhoofd wisten in Zuid Afrika, ontvingen het bericht met gejubel.

De naam "Klein Vink" is een verbastering van Klein ven of Klein Venneke.
De ijverig broeders startten al snel bouwen. De ansichtkaart hieronder is uit 1913.

 

Al snel werden er plannen gemaakt voor uitbreiding. De oorspronkelijke plannen waren niet mis!

 

 

Het gebouw dat er uiteindelijk kwam te staan was vele malen kleiner... Onderstaande kaart heeft gelopen in 1938.

 

 

Toch was het een imposant gebouw! Ik kan me nog herinneren dat we er langs kwamen als we met de school naar Klein Vink gingen voor het schoolzwemmen.

 

 

 

 



 

Het feest van de braadworst.

In de loop van de jaren zijn er vaak stukjes geschreven over het 'Arcense feest van de braadworst'. Onderstaand artikel is uit 1939.

 

 

 

Het volgende artikel is 30 jaar later geschreven, in 1969.